Theo số liệu thống kê của Tổng cục Thủy sản, tính đến hết tháng 11 năm 2023, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam ước đạt 8,27 tỷ USD, giảm 19% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, xuất khẩu tôm đạt 4,2 tỷ USD, giảm 15%; xuất khẩu cá tra đạt 2,4 tỷ USD, giảm 26%; xuất khẩu cá ngừ đạt 1,6 tỷ USD, tăng 25%.
Dự báo, thị trường xuất nhập khẩu của Việt Nam trong quý IV/2023 và cả năm 2023 sẽ tiếp tục đối mặt với những thách thức như:
- Tình hình kinh tế thế giới vẫn còn nhiều bất ổn, lạm phát gia tăng, lãi suất tăng, giá cả nguyên vật liệu tăng cao,... ảnh hưởng đến nhu cầu nhập khẩu của các nước.
- Cuộc xung đột Nga - Ukraine tiếp tục kéo dài, gây gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam.
- Chính sách bảo hộ thương mại của các nước gia tăng, cạnh tranh giữa các quốc gia trong thu hút đầu tư và xuất khẩu ngày càng gay gắt.
Tuy nhiên, Việt Nam cũng có những lợi thế như:
- Vị trí địa lý thuận lợi, là cửa ngõ giao thương giữa Đông Nam Á và các nước châu Á - Thái Bình Dương.
- Đội ngũ lao động dồi dào, giá nhân công cạnh tranh.
- Chính sách kinh tế ổn định, môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi.
Dựa trên những phân tích trên, có thể nhận định rằng thị trường xuất nhập khẩu của Việt Nam trong quý IV/2023 và cả năm 2023 sẽ có sự tăng trưởng chững lại, nhưng vẫn duy trì được mức xuất siêu.
Về xuất khẩu, các mặt hàng xuất khẩu có khả năng tăng trưởng tốt trong quý IV/2023 bao gồm:
- Tôm: Nhu cầu nhập khẩu tôm của các thị trường lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản,... tiếp tục tăng. Tuy nhiên, cạnh tranh từ các nước sản xuất tôm khác như Ecuador, Indonesia, Ấn Độ,... vẫn còn gay gắt. Do đó, để duy trì và tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu tôm, các doanh nghiệp Việt Nam cần tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và mở rộng thị phần tại các thị trường tiềm năng.
Ảnh: Quốc Hương Food
- Cá ngừ: Nhu cầu nhập khẩu cá ngừ của các thị trường lớn như Nhật Bản, Mỹ, Trung Quốc,... đang tăng cao. Đây là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường xuất khẩu cá ngừ. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần chú ý đến chất lượng và giá cả sản phẩm để đáp ứng yêu cầu của thị trường.
Về nhập khẩu, các nhóm hàng nhập khẩu có khả năng tăng trưởng tốt trong quý IV/2023 bao gồm:
- Mực: Nhu cầu nhập khẩu mực của các thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, EU,... đang tăng cao. Đây là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường xuất khẩu mực
Ảnh: Quốc Hương Food
- Sò điệp: Nhu cầu nhập khẩu sò điệp của các thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ,... đang tăng cao. Đây cũng là một cơ hội tốt cho các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường xuất khẩu sò điệp.
Ảnh: Quốc Hương Food
- Nguyên liệu thủy sản phục vụ cho sản xuất, chế biến thủy sản xuất khẩu: Nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu thủy sản của các doanh nghiệp Việt Nam đang tăng cao do nhu cầu xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vẫn duy trì ở mức cao.
Để thúc đẩy xuất nhập khẩu trong thời gian tới, cần tập trung vào các giải pháp sau:
- Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
- Tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường nhập khẩu.
- Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế.
Dưới đây là một số giải pháp cụ thể:
- Về mặt quản lý nhà nước:
- Xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu, như: hỗ trợ lãi suất, hỗ trợ tín dụng, hỗ trợ đào tạo,...
- Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức liên quan trong việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy xuất nhập khẩu.
- Về phía doanh nghiệp:
- Nâng cao năng lực sản xuất, chế biến, đáp ứng yêu cầu về chất lượng và giá cả của thị trường quốc tế.
- Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, mở rộng thị phần tại các thị trường tiềm năng.
- Tăng cường ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất, kinh doanh, quản lý.
Nhìn chung, thị trường xuất nhập khẩu của Việt Nam trong quý IV/2023 và cả năm 2023 sẽ có những cơ hội và thách thức đan xen.
